Jobcoaches begeleiden mensen met een begeleidings- of ondersteuningsbehoefte richting arbeidsmarkt. Het gaat om intensieve begeleiding, waarbij jobcoaches vaak lange tijd optrekken met hun coachees. Rob Dokter en Sander van Saarloos houden van hun vak en benadrukken de noodzaak en het nut van jobcoaching. Hun werk gaat niet altijd over rozen. Ze vertellen welke dilemma's ze tegenkomen en hoe deze hen vormt tot coach.

Rob Dokter, werkzaam bij Springplank Jobcoaching 

‘Luisteren, feedback geven, samenvatten en adviezen geven is de nooit oprakende cocktail’

1. Wat waarderen mijn coachees in mij?

Mijn coachees vinden mij onder andere empathisch, toegankelijk en laagdrempelig. Ze vinden een luisterend oor en een heldere afweging in hun eigen belang van het maken van de juiste keuzes, waarin ik ze slechts ondersteunen kan. Coachees op een werkplek moeten soms wennen aan het feit dat er ook nog een werkgever met een mening is, waarmee ik bedoel dat de coachee bij mij echt niet altijd gelijk heeft (geregeld kan dat ook de werkgever zijn!) en het er dan op aankomt om in eerlijke open gesprekken weer tot elkaar te komen en een balans te (her)vinden.

2. Wat doe je dan precies?

Als vanzelf staat mijn telefoon uit tijdens gesprekken met coachees en ben ik één en al hoor en focus in het gaande gesprek. Daardoor mis ik over het algemeen ook de nuances en het soms tussen de regels hangende niet. Door goed te kunnen luisteren naar betrokkenen wordt doorvragen en verbanden leggen makkelijker. Dit geeft met name de coachee het gevoel echt gehoord te worden. Het draagt natuurlijk ook bij aan een goed gevoel over mijn coaching door de bril van de werkgever, waarvan ik doorgaans bij het maken van de diverse afsluitende verantwoordingsrapportages goede beoordelingen mag ontvangen door én de werknemer én de werkgever te horen en altijd op zoek te zijn naar de win-win balans.

3. Hoe laat je het eigenaarschap bij je coachee?

Voor mij is belangrijk wat de coachee echt zelf wil. Dat kan soms even duren voordat je daarachter komt natuurlijk, maar het heeft voor mij geen zin of toegevoegde waarde om iemand te pushen met mijn ideeën over hoe iets zou kunnen gaan lopen. Ik kan slechts handreikingen doen en overwegingen aanbieden die dan moeten gaan landen en bloeien en groeien in de coachee zelf. Iets wat geen wortel schiet is onmogelijk om te laten groeien. Luisteren, feedback geven, samenvatten en adviezen geven is de ‘nooit oprakende cocktail’, die tijdens de gesprekken geroerd moet blijven worden, waarbij de smaak steeds net iets anders kan uitvallen, al naar gelang de echte intrinsieke wensen en motivaties van de coachee. 

4. Wat is een recent dilemma waar je richting in gevonden hebt als coach?

Natuurlijk loopt niet altijd alles zoals je het zelf gedacht en gehoopt had. Zo had ik recent hernieuwd contact met een kandidaat met een Wajong-uitkering die zich van tijd tot tijd meldt om zijn weg terug te vinden naar de arbeidsmarkt. Het nare is dat hij dermate aan lager wal geraakt is in de loop der jaren, dat hij bij het Leger des Heils verblijft. Een nagenoeg onmogelijke casus met een gedocumenteerd zijn van geen arbeidsvermogen (meer). Op zijn goede momenten zou hij echt wel wat kunnen en het zou hem zo gegund zijn, maar helaas is er dan even later toch weer die terugval, die afmelding op het laatste moment voor een driegesprek bij het UWV, die onzichtbare deur die weer dichtgaat, geef er je woorden aan... 
Mijn dilemma zit dan in de onbalans tussen iemand oprecht heel veel gunnen (lees: de echte stap vooruit eindelijk eens te mogen maken) en de wetenschap het nagenoeg onmogelijke te (blijven) hopen vanuit diezelfde gunning. Nee, het zit niet altijd mee, maar het is een geweldige roeping om me helemaal als een vis in het water te voelen. Ik hoop nog vele jaren voor vele mensen een stukje van het positieve verschil te mogen maken.

Sander van Saarloos, werkzaam bij Inwerking 

‘Als je alle rust uitstraalt, voelen coachees zich vaker gehoord’

1. Wat waarderen mijn coachees in mij?

Mijn coachees vinden mij open, eerlijk en soms recht voor zijn raap. Dat ik altijd toegankelijk en bereikbaar ben. Ze vinden bij mij een luisterend oor en ik wil ze altijd helpen. Als ik iets niet weet zeg ik dat ook eerlijk en kom er de volgende keer op terug.

2. Wat doe je dan precies?

Als ik in gesprek ben vraag ik altijd of ze hun telefoon uit willen zetten, ik heb ‘m dan ook op stil. Zo niet, dan kan het zijn dat je feiten mist in een gesprek. Als je alle rust uitstraalt, voelen de coachees zich vaker gehoord en voelen ze zich op hun gemak. Vaak vraag ik of ze willen wandelen, dan heb je nog meer focus en aandacht

3. Hoe laat je het eigenaarschap bij je coachee?

Voor mij is het belangrijk dat we gaan onderzoeken en uitzoeken wat de coachee zelf wil en hoe hij of zij dit wil gaan bereiken. Ik wil dit samen doen en ga niet als coach alles voorkauwen. Vaak geef ik handvatten en tips. Als we afspraken hebben gemaakt over iets wat de coachee zou doen en dit is niet gedaan, dan ga ik daarmee samen aan de slag om te kijken hoe dit komt.

4. Wat is een recent dilemma waar je richting in gevonden hebt als coach?

Een nieuwe coachee uit de Wajong die nog heel erg ver weg is van de arbeidsmarkt, eigenlijk wil werken, maar niet weet hoe hij moet beginnen. Hij wilde eerst een 3-gesprek met zijn begeleider erbij om te kijken of er een klik zou kunnen zijn met mij. We hadden een heel fijn gesprek. Ik stelde voor om de week af te spreken. Hij wilde eigenlijk iedere week afspreken. We hadden een afspraak gemaakt en 3 dagen van tevoren kreeg ik een bericht dat hij het niet zag zitten. Hij had veel waanbeelden en angsten. Na een bericht terug, kwamen we tot een deal. We zouden alleen gaan koffiedrinken. Maar de ochtend van onze afspraak meldde hij zich toch weer af. Ik zou met hem starten met een ‘Werkfit maken’ traject, maar kwam er al snel achter dat dit veel te ver nog was voor hem. Dus heb ik bij het UWV een modulaire Participatie interventie aangevraagd. Eerst maar het vertrouwen winnen en kijken hoe ik zijn angsten weg kan halen. Dit moeten we samen gaan onderzoeken. Nu hebben we een nieuwe afspraak gemaakt, hopen dat hij nu wel komt!

Wie volgt? Deel jouw ervaringen met Mark van den Berg, coördinator Jobcoaching!