Een paar jaar geleden ervaarde ik wat obstakels die te maken hadden met mijn werk. Ook had ik vragen over hoe ik de komende tijd mijn loopbaan wilde invullen en waar ik me verder in wilde ontwikkelen en verdiepen. Op dat moment kon je een aantal keren gratis naar een loopbaancoach vanuit de Zorgsector, wat ik heb gedaan. Een aantal eyeopeners maakten dat ik de draad weer goed kon oppakken en als bijgevolg kwamen er een paar hele mooie dingen op mijn pad om mee aan de slag te gaan.

Ondertussen bestaan er legio mogelijkheden voor iedereen die gebruik wil maken van loopbaancoaching; erg belangrijk want we moeten langer werken en ons flexibeler opstellen in alles wat met werken te maken heeft. Een goede loopbaancoach helpt je op weg en adviseert. Het is een manier om je te verdiepen in jezelf en te werken aan een goede balans tussen werk en privé. Ook onderwerpen als hoe je je verder wilt ontwikkelen en waar je kansen ziet ten aanzien van werk kun je uitdiepen. Uiteindelijk is het doel je weer op weg te helpen wat betreft je loopbaan en ziekte en burn-out te voorkomen. 

Maar hoe is dit als je een verstandelijke beperking hebt, of licht verstandelijk beperkt bent (LVB)?

In mijn werk als jobcoach met LVB'ers en mensen met een verstandelijke beperking is het niet gebruikelijk dat we met hen aan de slag gaan waar het gaat om loopbaancoaching en Persoonlijke Ontwikkeling. Natuurlijk zijn er allerlei trajecten maar deze worden ingezet om iemand aan betaald werk te krijgen en te houden. Opleidingen voor deze doelgroep beperken zich veelal tot ROC-niveau 1 of 2, of een BBL-opleiding ...............Maar dat is een opleiding.........en geen loopbaancoaching.......... of Persoonlijke Ontwikkeling.

In 2015 is de Participatiewet ingegaan. Van schoolverlaters speciaal onderwijs, mensen in de bijstand, Doelgroepenregister, en SW-bedrijven werd verwacht dat zij zoveel mogelijk het reguliere betaalde werk in gingen. Goed natuurlijk maar gekeken naar de doelgroep en achtergronden is er enorm veel druk op bovengenoemde groep komen te liggen om betaald aan het werk te gaan en te blijven. Binnen dagbesteding wordt er juist al snel van uit gegaan dat mensen hier weinig doorgroeien. Er is op geen enkele manier doorgedacht aan een loopbaan in de zin van mensen duurzaam ontwikkelen. Of de vraag: wat kan arbeidsmatige dagbesteding toevoegen aan het ontwikkelen richting een loopbaan, betaald werk, echt meedoen in de maatschappij en je nuttig maken. 

Extra ondersteuning om een persoon "rijker" te maken als mens was en is er amper. De nadruk zou moeten komen liggen in je stap voor stap ontwikkelen en zien waar je uiteindelijk uitkomt. Bijvoorbeeld via dagbesteding naar betaald werk zou gefaciliteerd moeten worden (Gemeente Apeldoorn is een prachtig voorbeeld. Zij hebben een extra participatie-stap ontwikkelt tussen dagbesteding en betaald werk). Ook loopbaancoaching of deelname aan een training Persoonlijke Ontwikkeling kan bijdragen aan meer kansen op deelname aan de maatschappij, zeker als er een goede onderlinge samenwerking is tussen verschillende disciplines. Met alleen een focus op betaald werk doe je mensen echt te kort. Het wordt tijd om hier iets in te veranderen! Ook al was het om voor iedereen in dit land gelijke rechten te creëren op het vlak van loopbaancoaching en waar nodig met aanpassingen. Met als doel iemand maximaal te laten ontwikkelen.

Hoe mooi zou het zijn dat er ook voor bovengenoemde groep mensen loopbaanbegeleiding en trajecten Persoonlijke Ontwikkeling mogelijk zijn. Op hun niveau en ingericht op de manier die aansluit bij hun beleving en ervaringen. Samen met gelijkgestemde medestudenten in eenzelfde soort traject zitten en ervaren dat je niet de enige bent "die dit meemaakt". En dat het net als voor "normale" mensen financieel mogelijk wordt gemaakt. Want nu bestaan hier geen gelden voor. Ik ben in praktijk tegengekomen dat cliënten graag met hun Persoonlijke Ontwikkeling en loopbaan aan de slag wilden maar er is óf geen mogelijkheid óf geen geld om een coachingstraject te volgen. We moeten het iedereen gunnen om zich goed te ontwikkelen en hiermee mensen sterker, zelfstandiger en daadkrachtiger te maken. Daar plukken we met z'n allen de vruchten van.

Juist mensen met een verstandelijke beperking en LVB'ers verdienen loopbaancoaching en Persoonlijke Ontwikkeling! Vaak zijn ze supergemotiveerd en willen heel graag. Laten we ze dit steuntje in de rug gunnen.

Arnolda Posthuma,

Trajectbegeleider Bureau Begeleid Werken Aveleijn en Noloc Lid Commissie Jobcoaches