Marieke Langenberg (58), eigenaar van Advies in Verandering, is zeer actief binnen de loopbaanprofessie. Haar carrière begeeft zich op het snijvlak van mensen, werk en bedrijfskunde. Van personeelsadvies en verandermanagement tot projectmanagement: alles komt samen in haar uiteindelijke stap naar het zelfstandig ondernemerschap, inmiddels ruim 20 jaar geleden. Naast interim HR- en managementwerkzaamheden, loopbaantrajecten en coaching op de drie thema’s communicatie, samenwerking en leiderschap, traint ze groepen in alles wat te maken heeft met werk(-geluk), samenwerken en arbeidsmarkt. Een doorgewinterde loopbaancoach, die in 2015 onderzoek deed aan de Erasmus Universiteit naar werkgeluk en daar ook een boek over uitbracht. “De grote gemene deler is altijd werken en vooral fijn en lekker werken.” 

Als interimmanager geeft Marieke zelf nooit loopbaanadvies aan de mensen in haar team op dat moment. “Ik vind dat je die petten goed moet scheiden. Dat raad ik ook een HR-adviseur aan om dat in zijn of haar eigen bedrijf te doen. Weet je, bij mij hoeven ze niets meer hè. Als ik klaar ben met een cliënt, dan gaat hij weer lekker terug het bedrijf in of naar een ander bedrijf. Net wat het resultaat van het traject is.” Dat is anders als je loopbaancoach een interne collega was – en blijft. 

Ledenraad

Rond 1998, toen nog in loondienst bij een loopbaanadviesbureau, sluit Marieke zich bij Noloc aan. Naast de rol van mentor, heeft ze zich onlangs aangemeld als lid voor de ledenraad, nadat ze zichzelf kritisch de vraag stelde: heb ik wel tijd en ruimte voor zo’n bijbaan? Want naast haar goedlopende bedrijf, bekleedt Marieke diverse nevenfuncties waaronder toezichthouder in de culturele sector. Ook is ze lid van de HRM-werkgroep bij MKB Deventer en al jarenlang lid van de Beroepenveldcommissie HR- en loopbaanopleiding bij Hogeschool Saxion. Die laatste rol eindigt binnenkort. “Dus er komt wat ruimte in mijn agenda. Toen dacht ik: ik ga dat toch maar eens doen.”

Sinds de opstart van het mentorschap, zo’n 7 à 8 jaar geleden, maakt Marieke onderdeel uit van het mentoraatteam binnen Noloc. “Ik kan me nog herinneren dat we toen op het Noloc-congres stonden met allemaal buttons en stickers om mentoren te werven”, lacht Marieke.

Don Quichot

“Het houdt mij scherp”, licht ze haar rol als mentor toe. Sowieso is de ervaren loopbaanprofessional een voorstander van certificering. “Ik moet uitkijken dat ik niet zo’n Don Quichot word, dan wordt het ook een beetje sneu”, zegt Marieke gekscherend. “Ik voel wel aan alles dat ik een voorvechter ben van certificering. En ik ben niet voor niets ooit mentor geworden. Ik kijk er echt wel van op als ik mensen zie die zichzelf als loopbaancoach in de etalage zetten en niet gecertificeerd zijn. Nou heb je natuurlijk niet altijd van de buitenkant een beeld van de kwaliteit. Iemand heeft wel eens tegen mij gezegd: ik word echt geen betere loopbaancoach als ik mezelf laat certificeren. Toen zei ik: ja, dat klopt, maar als je er zo van overtuigd bent dat je ‘een goeie’ bent, wat houdt je dan tegen om het te doen? Ook om een beetje te helpen om het kaf van het koren te scheiden.” 

“Het is nu zo hip om te roepen ‘Nederland stikt van de coaches’ en daar wordt dan grappig over gedaan. En voor een deel snap ik dat wel. Maar ja, voor een deel zijn er ook leden van Noloc, NOBCO en zo zijn er nog wel een paar die de lat wel hoog leggen.” 

“Goed laten zien dat je ervoor kunt kiezen om daar ook bij te horen”, benadrukt Marieke. “En dat het wel kwaliteit, garanties en noem maar op met zich meebrengt. Juist omdat het ‘zelfbenoemde’ zo toeneemt, vind ik het des te belangrijker om aan de markt kenbaar te maken dat er ook groepen coaches zijn, die het heel professioneel aanpakken.”

Vakmanschap

“Ik heb de laatste tijd een aantal mensen begeleid in hun hercertificering. De eerste vraag die ik altijd stel is: hoe vond je het om met je certificering bezig te gaan? De meeste mensen zeggen: ik vond het best pittig, maar ook wel een mooi proces om m’n hele vakmanschap door te akkeren. Dat is wel de meerwaarde behalve het certificaat en het logo op je website. Het is goed voor je eigen ontwikkeling. En het dwingt je ook om jezelf weer op scherp te zetten.”

“Dus het gemak waarmee we vroeger zeiden: je wordt er niet echt een betere loopbaancoach van, daarvan geloof ik inmiddels dat de (her)certificering zoals die er nu uitziet, je er wél een betere loopbaancoach van wordt. Je wordt er weer bewust van wat het van je vraagt, hoe je er zelf inzit en wat je overtuigingen en afwegingen zijn. Ik denk dat het wel goed is om dat af en toe even op te frissen.” 

Het zet mij óók op scherp

Sinds de introductie van het nieuwe keurmerk voor Register Loopbaanprofessional en Register Jobcoach, maken Noloc-leden ter voorbereiding op hun (re)certificering steeds meer gebruik van een mentor. Marieke geeft aan dat de mentorrol haar scherp houdt. “Ik ben ook wel iemand die kan verzuipen in z’n werk en er lekker voor kan gaan en dan denkt: oh ja, ik moet ook nog PE-punten halen. Dat kan ik naar de coachees niet maken hè, die bij mij aankloppen. Dus die gesprekken zetten mij óók op scherp in de zin van ontwikkelingen volgen, weten hoe je als mentor in elkaar steekt.”

Beunhaas

“Soms kom ik ook wel mensen tegen waarvan ik denk: ik voel, zie en doorleef in alles dat jij een goede vakgenoot bent, maar het lukt je niet om het uit je pen te krijgen. Dan is het ook fijn om samen te zoeken naar hoe je dat kunt doen. Maar het stemt mij ook weer tot nadenken: waaruit krijg ik dan dat gevoel dat iemand weet waar hij of zij het over heeft en geen beunhaas is, maar gewoon prima met z’n vak bezig is?! Dat vind ik leuk en leerzaam.” Het mentorschap spiegelt Marieke dus ook. “Ja, plus wat ik al eerder zei: ik word een beetje zo’n voorvechter van certificering en dan kan ik gaan zitten loeien achter m’n bureau. Maar ja, daar wordt het niet anders van, dus dan kan ik daar maar beter aan bijdragen”, glimlacht Marieke.

Valkuilen portfolio

Op de vraag wat leden aan een mentor hebben, antwoordt Marieke: “Toch vooral die spiegel. Vaak terug te voeren naar twee valkuilen. Ten eerste dat veel mensen hun cv indienen, maar er niet een beroepsgericht cv van maken. Waardoor het niet geschikt is voor certificering. Dus dat de beoordelaars slecht kunnen zien hoeveel vlieguren ze bijvoorbeeld hebben gemaakt of hoeveel cliënten ze hebben begeleid. Wat daar het nevenverschijnsel van is, is dat bij mij onmiddellijk de vraag oppopt: oké, als jij als loopbaanprofessional niet in staat bent het onderscheid te maken tussen een cv en een beroepsgericht cv, op welke manier adviseer jij je cliënten dan?! Daar kan ik dus mensen goed mee helpen.” 

“Ten tweede, en dat kom ik eigenlijk nog veel meer tegen, veel loopbaanprofessionals hebben de neiging om in hun portfolio bij de casusbeschrijving héél precies de stap van hun cliënten weer te geven. En daar heel goed op te reflecteren en heel duidelijk te maken in de voorbeeldcasus welk pad de client heeft afgelegd. Maar het gaat er natuurlijk om welk traject jijzelf als loopbaanprofessional hebt afgelegd. Veel beter duidelijk maken in zo’n casusbeschrijving waarom je voor deze methodiek kiest, waarom je iets geen goed idee vindt en wat je ervan hebt geleerd. En dát stuk zit er vaak helemaal niet in. De commissie moet jóu beoordelen en niet je cliënt.”

Leuke groep

Over het algemeen is één mentorgesprek, na het eerste telefoongesprek en het doornemen van het portfolio, voldoende om de collega die met initiële- of recertificering bezig is in het zadel te helpen. De groep mentoren volgt jaarlijks scholing en intervisie om de eigen professionaliteit op peil te houden. Zo zijn er onder andere online portfoliotrainingen, waarbij ze een fictief dossier met elkaar doornemen. “Het is een leuke groep. Ik vind het vooral belangrijk om ons vak goed op peil te houden en daar een bijdrage aan te leveren. 

Marieke verwacht dat de klandizie in de toekomst verder zal toenemen binnen de loopbaanprofessie, omdat mede door corona nog meer mensen dan voorheen zich achter de oren krabben met de vraag: hoe cruciaal is mijn baan nou eigenlijk? “Dat hele ‘zingevingsding’ is wel groter geworden. In die zin verwacht ik een toename van mensen die met dat soort vragen aan de slag willen. Werkgevers hebben gelukkig inmiddels ook heel goed in de gaten: boer, pas goed op je kippen, en bieden mensen steeds meer een loopbaancheck aan!”

Wil jij ook mentor worden? Lees wat deze rol inhoudt en meld je aan!

[Foto: www.sehermelikoglu.nl]