Door Jolan Douwes

Loopbaanprofessionals staan erom bekend dat ze een groot hart hebben voor mensen die een zetje nodig hebben. Daar doen ze met liefde iets extra’s voor, betaald of onbetaald. Als het om hun eigen ondernemerschap gaat, vinden ze het wel eens lastig om door te pakken. Toch is dat nodig, zeggen Angelique Jansen, voorzitter van beroepsvereniging Noloc, en Maurice Vermunt. Hij is eigenaar van LDC, aanbieder van online tools voor loopbaan, verzuim en duurzame inzetbaarheid.

Noloc en LDC werken al jaren samen. Dat is ook tijdens dit online-interview goed te merken aan de soepelheid waarmee de een de ander aanvult. Omdat het bedrijf uit Leeuwarden al meer dan dertig jaar coaches ondersteunt in het loopbaanvak heeft het een goed beeld van hun bestaanszekerheid. 

Volgens RTL Nieuws is dat het nieuwste Haagse modewoord. ‘In de Troonrede stond bestaanszekerheid in elk geval vet gedrukt’, zegt Maurice Vermunt. ‘Maar als je goed luistert, hoor je dat politieke partijen het verschillend invullen’, reageert Angelique Jansen. ‘Voor de ene gaat het om dagelijks eten of minimumloon, voor de andere ook om onderwijs. ‘Als we bestaanszekerheid doorvertalen naar loopbaanprofessionals zie ik ook grote verschillen’, zegt Vermunt.

Uurtarieven

Bijvoorbeeld als het gaat om uurtarieven. De een vraagt 50 euro per uur, de ander 120 euro - of ruim twee keer zo veel voor executive coaching. Ook de professionele uitstraling, de nieuwsgierigheid naar nieuwe ontwikkelingen en de investering in kennis en kwaliteit kunnen enorm verschillen. Maurice Vermunt: ’Ik heb te maken met loopbaanprofessionals die geen website hebben, maar heel druk zijn en collega’s die hun site op orde hebben maar wachten op klanten. En alles daar tussenin.’  

Hoe staat het met het gemiddelde inkomen van loopbaancoaches? Volgens de database van LDC schommelt dat tussen de 3000 en 4000 euro bruto per maand, afhankelijk van werkervaring. Tweederde van de Noloc-leden werkt zelfstandig en eenderde is in loondienst. Het aantal met een vast contract is wel aan het stijgen. Ziekenhuizen, ministeries zoals Defensie en grote bedrijven hebben steeds meer loopbaancoaches in dienst. 

Vermunt: ‘Hoeveel heb je nodig om je brood te verdienen en te kunnen investeren in je bedrijf? Vijftig euro per uur is echt te weinig. Ik weet dat loopbaancoaches mensen-mensen zijn die graag willen helpen. Maar ze moeten ook goed voor zichzelf zorgen. Neem je investeringen in je certificering, vakliteratuur, inzet van instrumenten of kantoorkosten thuis mee in je calculatie.’

‘Als je bent gecertificeerd, kun je sowieso meer vragen’ (Angelique Jansen, Noloc-voorzitter)

Angelique Jansen hanteert een tarief tussen de 90 en 110 euro. Voor executive coaching vraagt ze meer. Wat haar betreft zijn dat realistische bedragen voor een loopbaanprofessional die kwaliteit, professionaliteit en deskundigheid te bieden heeft. ‘Het is een grote verantwoordelijkheid om mensen deskundig te begeleiden in hun loopbaanreis. Dat mag tot uitdrukking komen in het tarief dat je hanteert. Als je bent gecertificeerd, kun je sowieso meer vragen.’ 

Vermunt: ‘Mogelijk zijn loopbaanprofessionals bang dat klanten vallen over een iets hogere trajectprijs. Denk als een ondernemer, zeg ik dan. Durf je te onderscheiden door juist iets extra’s aan te bieden, bijvoorbeeld een test op het gebied van gezond leven en werken. Grote werkgevers kloppen bij ons aan omdat ze er alles aan willen doen om goed personeel te behouden. Ook het voorkomen van ziekteverzuim is een punt van zorg. Loopbaancoaches hebben een rol in het gezond houden van de beroepsbevolking. Neem in je aanbod mee wat je op dat gebied te bieden hebt.’

ChatGPT als hulpmiddel

Volgens de Noloc-voorzitter vergroten loopbaanprofessionals hun bestaanszekerheid als ze openstaan voor vernieuwing. Dat betekent niet alleen dat ze vakinhoudelijk bijscholen. Ze volgen ook de maatschappelijke ontwikkelingen. ‘Over ChatGPT kun je bijvoorbeeld zeggen dat je klanten daar niet om vragen. Maar het gaat erom wat jij aanbiedt.’

Is ChatGPT een bedreiging of een hulpmiddel voor loopbaancoaches? Over die vraag organiseerde de Noloc Academie laatst een webinar. Aan het begin konden de deelnemers aangeven of er programmeerkennis voor nodig is om met deze chatbot te kunnen werken. Een derde dacht van wel. Jansen: ‘Dat betekent dat ze er nog niet mee hadden geoefend. Hopelijk heeft de gastspreker kunnen overbrengen dat je je trajecten er juist mee kunt ondersteunen.’

Maurice Vermunt hoort weleens dat loopbaanprofessionals overbodig kunnen worden door innovatie en digitalisering. Daar gelooft hij niets van. ‘Ook al kunnen mensen solliciteren met behulp van kunstmatige intelligentie, er is nog veel meer waarmee loopbaanprofessionals kunnen ondersteunen. Kandidaten willen bijvoorbeeld graag sparren over testuitslagen, hun cv, de voorbereiding van hun sollicitatiegesprek of mogelijke carrièrestappen. Ze hebben gewoon een professioneel maatje nodig. Als je digitale middelen slim inzet, worden je trajecten er alleen maar leuker van. Het scheelt een hoop tijd wanneer een kandidaat al een e-learning over personal branding heeft gevolgd.’

Angelique Jansen: ‘Loopbaancoaching blijft mensenwerk. Wel verandert de manier waarop we dat doen. Kijk alleen al naar de hoeveelheid online sessies. Daar moesten wij voor corona nog weinig van hebben. Een deel van de begeleiding kunnen sommige coachees tegenwoordig ook zelf, zoals het opstellen van een cv of een motivatiebrief met inspiratie van ChatGTP.’  

Eigen specialisme

Als deze ontwikkeling doorzet, wordt het voor zelfstandige coaches nog belangrijker om te laten zien dat ze meer te bieden hebben. Een eigen niche of specialisme kan helpen. Jansen: ‘Denk aan expertise op het gebied van burn-out, hoogbegaafden of een bepaalde sector, zoals de techniek.’

Vermunt kent loopbaancoaches die zich richten op autisme of niet-aangeboren hersenafwijkingen. Een klant van hem begeleidt hoogopgeleide Aspergers, een ander (ex-)verslaafden. ‘Je kunt ook denken aan 55-plussers of gepensioneerden die graag doorwerken. Mij valt op dat loopbaancoaches hoog scoren op de s van sociaal, maar minder op de o van ondernemerschap. Ze maken hun kandidaten loopbaancompetent, maar voor zichzelf bedenken ze minder snel een strategie.’

MKB en jongvolwassenen

Er zijn nog genoeg werelden om te veroveren als loopbaancoach. Angelique Jansen noemt het MKB waar nog wat koudwatervrees is. Ook kleinere ondernemingen zouden zich volgens haar moeten realiseren dat de productiviteit toeneemt en het verzuim daalt als ze investeren in aandacht voor hun medewerkers. ‘Corporate Nederland heeft al langer in de smiezen dat loopbaanontwikkeling loont, zoals ook blijkt uit recent Amerikaans onderzoek. Het MKB denkt nog vaak dat we alleen van baan naar baan helpen. Wij begeleiden ook mensen die verder willen in hun huidige baan of hun persoonlijke vaardigheden willen ontwikkelen.’

‘Durf je te onderscheiden door iets extra’s te bieden’ (Maurice Vermunt, eigenaar LDC) 

Ook jongvolwassenen zijn een belangrijke doelgroep. Maurice Vermunt hoort vrienden van zijn kinderen vertellen dat ze geen idee hebben wat ze willen. Pas afgestudeerd, maar wat nu? ‘Ze zijn soms helemaal de weg kwijt. Neem de groep starters mee als je je presenteert in organisaties. Ook als ze weten wat ze willen, kun je helpen voorkomen dat er spanning ontstaat. En je kunt meedenken over hun ontwikkelingsmogelijkheden. Op die manier beperk je de kans dat ze na een jaar afhaken.’

Praktische aanpak

Angelique Jansen ziet het loopbaanvak praktischer en resultaatgerichter worden, al is er nog steeds een markt voor coaches die spiritueel zijn ingesteld. ‘Mits je dat maar goed naar voren laat komen in je aanbod. In je intake moet je durven zeggen dat iemand voor een meer praktische aanpak beter bij een collega terechtkan. Duidelijkheid over je aanbod en een goede klik met je kandidaten zijn cruciaal.’ 

Nog iets dat bijdraagt aan de bestaanszekerheid van het loopbaanvak: een gedegen studie. Noloc-voorzitter wil ook aankomende collega’s op het hart drukken: ‘Kies voor een van de vijftien geaccrediteerde opleidingen die voldoen aan onze eisen. Dan weet je zeker dat je je onderscheidt met kwaliteit.’