Pioniers
Wellicht had Jan een streepje voor met zijn Twentse afkomst, want de Academie streefde naar een landelijke spreiding van afgestudeerden. Voor Jan voelde de opleiding als thuiskomen. Na de Verkeersacademie – een jongensbolwerk – waar relatief weinig ruimte was voor gevoel, interesse in de mens en verbindende communicatie, kon hij hier zijn hart ophalen. Hij bevond zich nu in goed gezelschap: mensen die maatschappelijk betrokken waren, sociaal ingesteld, gericht op contact en geïnteresseerd in menselijke drijfveren. Tussen deze mensen bevond zich overigens ook Jouke Post, toekomstig collega én mede-Kennisprofessional. De balans tussen sociaal en zakelijk vond Jan prettig, niet te soft en niet te commercieel.

“Vroeger wilde ik cabaretier worden.

Met humor een boodschap brengen en mensen aan het denken zetten”

Boodschappenjongen
Is niet elke cabaretier ook docent? En elke docent een beetje cabaretier? De boodschap die Jan brengt, is ingegeven door een sterk rechtvaardigheidsgevoel met een optimistische inslag. Sinds 1994 werkt hij bij Saxion. Toekomstige jobcoaches en loopbaanprofessionals geeft hij mee dat iedereen er toe doet. Dat er voor iedereen een plek is in de maatschappij én op de arbeidsmarkt. Precies daar waar het schuurt, waar de match tussen het individu en de arbeidsmarkt niet vanzelf gaat, daar wordt Jan’s vuur aangewakkerd. De veel gebruikte typering ‘mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt’ is Jan een doorn in het oog. Deze mensen zijn immers gewoon déél van de arbeidsmarkt! Ze hebben alleen een ondersteuningsbehoefte. Evenals de arbeidsmarkt trouwens.

De maatschappij dat ben jij
Een tijd van schaarste, zoals nu, biedt kansen voor mensen die onterecht aan de zijlijn staan. Onterecht omdat ze van alles kunnen. Het vraagt alleen extra moeite van de anderen, de werkgevers en collega’s. En van de overheid. Maar optimist Jan is overtuigd: het vráágt meer, maar het bréngt ook meer. Inclusie en diversiteit staan garant voor meer creativiteit en productiviteit. Onderzoeken bevestigen deze zienswijze. Sociale rechtvaardigheid in loopbaanland is iets waar ook loopbaanbegeleiders voor zouden mogen strijden, vindt Jan. En daar raken we aan een verschil tussen jobcoaches en loopbaanprofessionals: jobcoaches zijn vaak emancipatorisch(er) gericht. Hun begeleiding betreft niet alleen het individu maar ook de brede sociale context. Jan pleit voor een activistischer houding van loopbaanprofessionals. Hij voegt toe: “iedereen die een jobcoach- of loopbaanopleiding doet op hbo-niveau, zou visie moeten ontwikkelen op politiek-maatschappelijke thema’s en dilemma’s. Als student moet je je een kritische blik eigen maken en als professional moet je deze blijven aanscherpen. Dat geldt ook voor een helikopterview, politiek bewustzijn en stellingname. Weet in welk veld je je beweegt, ken de spelers op dat veld, kijk verder dan alleen het poppetje met een loopbaanvraag. Wees je bewust van je waarden en laat deze je keuzes mede bepalen. Waar sta jij ten opzichte van Shell, van Amnesty, van een grote zorgverzekeraar? Neutraal zijn is geen optie!”

 “The best way to learn is to teach”

- J. Robert Oppenheimer

Docent: bron of brug?
Het docentschap is enorm aan het veranderen. Er zijn online overal kennisbronnen te vinden, er is een constante informatiestroom op gang gekomen en social media dragen bij aan inspiratie. De docent krijgt een rol als vertaler, als filter. Een getalenteerd docent anno nu is iemand die continu waarneemt, leest, ordent en vervolgens de informatie doorgeeft, voorzien van visie. Ook hier: neutraal doorgeefluik zijn, bestaat niet. Je moet die informatie inkleuren, bewustwording creëren. En dat gebeurt vooral in wederkerigheid, middels leergesprekken tussen docent en student(en). Samen zoekend praten. Deze rol past Jan goed. En ook al is hij niet meer ver verwijderd van de pensioenleeftijd, hij ziet zichzelf nog steeds als student. Juíst een Kennisprofessional is nooit uitgeleerd: “we zijn er om onderwerpen uit te diepen, om van elkaar te leren.”

Jan en Noloc
Jan ziet kansen. Extern staat internationalisering hoog op zijn agenda. Intern wil hij bijdragen aan een vruchtbaardere kruisbestuiving tussen jobcoaches en loopbaanprofessionals. Twee bloedgroepen die veel van elkaar kunnen leren. De jobcoaches kun je voeden met kennis van loopbaantheorie en tools die bijdragen aan inzicht en reflectie. Zij hebben vaak veel pragmatische kennis en kunnen zoals gezegd de loopbaanprofessionals op hun beurt leren zich kritischer en maatschappijbewuster op te stellen. De ACT-methodiek zou volgens Jan een mooi startpunt zijn als gedeeld kennisgebied. En er is meer uitwisseling en samenwerking mogelijk, zoals tussen senioren, medioren en junioren. “Als beroepsgroep moeten we oppassen dat we niet vergrijzen. Jong talent moeten we omarmen! Er zijn veel technologische vernieuwingen, dus kom ons maar bijspijkeren, we hebben de Young Professionals hard nodig!”

Geraniumtijd
Is Jan niet bang voor het pensioengat? Geenszins. Daar is de Enkhuizer Bol op het Leekstermeer, ‘onze drijvende camper’. Daar zijn de genealogie, de piano, de contrabas en de gitaar. En werk? Dat zal er altijd blijven. In welke vorm dan ook. Mens en arbeid, ze horen hoe dan ook bij elkaar! Maar het is straks wel meer ‘willen’ in plaats van ‘moeten’. En daar ziet hij naar uit! Het glas is voor Jan altijd halfvol. Liefst met ’n goeie triple. Uit Tilburg!